Als het net even anders was gegaan

Als Hitler toch de oorlog had gewonnen
Wat weinig had gescheeld met die V-2,
Hadden we dan nog levensmiddelenbonnen
Of viel de toestand achteraf best mee?
We kwamen zonder een niet-jood verklaring
Weer op normale wijze aan de poen
En er was geen verzekerde bewaring
Voor de zigeuners, die geen mens iets doen:
Er zou geen jood of geen zigeuner meer bestaan
Als het net even anders was gegaan.

Geen Surinamers waren hier gekomen
En geen Molukker was Europeaan,
Geen gastarbeider was in dienst genomen,
Of toch? Het vuile werk moet ook gedaan.
Van concentratiekampen zou men praten:
Dat valt wel mee, er wordt zoveel beweerd.
We zouden 't rustig daarbij kunnen laten
Want geen getuige was teruggekeerd.
De nazi's hadden het veel grondiger gedaan
Als het net even anders was gegaan.

Hitler had een spierwitte snor gekregen,
Werd door de meerderheid gerespecteerd.
Hij was de vader van de autowegen
En hij had Mussert al geliquideerd.
Wie zouden zich in 't openbaar vertonen?
Wie zouden ons regeren uit Den Haag?
Wie zouden er in grote huizen wonen?
Precies dezelfde rijken als vandaag?
Wij vonden vast wel weer een zin in ons bestaan
Als het net even anders was gegaan.

Voor homosexuelen streng verboden,
Zou er te lezen staan op de cafe's.
Wat afweek van de norm dat zou men doden,
Men kocht Mercedessen en BMW's
Om dan als heersers langs de weg te razen,
Dat iedereen hun macht en welvaart zag.
Want het verzet was werk geweest van dwazen
En Engeland verarmde met de dag.
Wat zich verrijkte was de haat en rassenwaan,
Als het net even anders was gegaan.

We weten allemaal dat Hitler heeft verloren,
We zijn weer van de tiranie gered.
Maar zou ik anders ook een lied doen horen?
Een bloed-en-bodemlied? Of juist verzet?
Zou er in zulke uitzichtsloze tijden
Nog iets bestaan als hier en daar een sprank
Van moed en hoop, die boeken doet verspreiden,
Jan Campert en Van Randwijk, Anne Frank?
Zou iets van het goede, schone, ware nog bestaan
Als het net even anders was gegaan?

Willem Wilmink, Als het net even anders was gegaan (gevonden in Die dag in mei vergeet ik niet - De mooiste Nederlandse bevrijdingspoezie (Bert Bakker, 1995, pp. 84 - 85)